Bouwen in uiterwaarden oorzaak wateroverlast Linge

[Guido]

AWP vindt dit wake up call: stop met bouwen in uiterwaarden

15 januari 2023 – Door de aanhoudende regenval van de afgelopen tijd is er wateroverlast in het westen van het rivierengebied. Op sommige plekken staan straten en velden blank, en zijn kelders, schuren en woningen ondergelopen. Wat niet in het nieuws komt is dat dit schuren en woningen betreft die buitendijks zijn gebouwd, in de uiterwaarden van de Linge. Het peil in de Linge wordt gereguleerd en is lang niet zo hoog geweest. In het verleden is in de uiterwaarden gebouwd, zelfs onlangs nog in Geldermalsen. De AWP voor water, klimaat en natuur vindt het bouwen in uiterwaarden onverstandig.

Geldermalsen: kades uiterwaarde overstromen, tot kruin Lingedijk nog veel ruimte

Tekort aan waterberging

De Linge is gereguleerd, dat betekent dat de hoeveelheid rivierwater aan het begin van de Linge wordt gecontroleerd bij het Pannerdensch Kanaal. Sommige delen van de Linge stromen wel natuurlijk. De waterstroom van de Linge wordt gestuurd door stuwen. Op dit moment staat de Arkelsche damsluis dicht, vanwege het hoge water. Dit is om nog lager gelegen gebieden nabij Gorinchem te beschermen tegen een golf Lingewater.

In het verleden kon er veel meer water worden geborgen in de Linge. Het waterpeil kon stijgen tot aan de kruin van de dijk, zoals op onderstaande foto te zien is. Onze voorouders wisten waar ze mee bezig waren, toen ze de uiterwaarden lieten ontstaan. Zo’n extra waterberging zou nu goed van pas komen, maar helaas kan dit niet meer, door allerlei woonwijken die in de uiterwaarden zijn gebouwd.

Hoogwater op de Linge bij Beesd, begin vorige eeuw (bron: collectie Albert van Gellicum)

Wake up call

Het hoge water op de Linge is een wake-up call. Het water komt. Misschien waren we er sinds 1995 minder mee bezig, of misschien zagen we het minder duidelijk? Omdat het waterpeil van de Linge is gereguleerd, is de aanleiding om niet in de uiterwaarden te bouwen mogelijk minder duidelijk geweest. Maar vanwege klimaatverandering moet er nu meer aandacht komen voor ons watersysteem, het systeem heeft zijn grenzen. Om problemen in de toekomst te voorkomen, moeten er nu stappen worden gezet. Er zouden meer overloopgebieden moeten komen, zodat we het water kunnen bergen zonder overlast.

Niet meer bouwen in uiterwaarden

Bij bouwplannen in de uiterwaarden worden de langetermijnrisico’s van de klimaatverandering vaak gebagatelliseerd. De AWP wil dat de waterschappen nadrukkelijker hun rol pakken om dit soort onverstandige plannen te voorkomen. De druk op de ruimte in Nederland neemt alsmaar toe, door klimaatverandering krijgen we drogere zomers en nattere winters. De situatie van deze week zal dus vaker voorkomen. Overheden moeten het samen doen, maar de waterschappen moeten wel hun rol pakken en zorgen dat er gestopt wordt met bouwen in de uiterwaarden. Kopers van bestaande huizen moeten door de notaris geïnformeerd als ze een buitendijks gelegen huis gaan kopen in een overstromingsgevoelig gebied. De informatie over de ligging van de dijken langs de Linge zijn nu openbaar toegankelijk, maar deze interactieve kaarten moeten bij het Waterschap eenvoudiger vindbaar worden.

[Guido]

Zie ook dit bericht ten aanzien van de bouwplannen in de uiterwaarden van Buurmalsen, in de gemeente West Betuwe.