Van Hollandse bodem

[Eefje Sandmann]

In het Hollandse paradijs van rivieren, beekjes, plassen en sloten hebben de muskusratten, ook wel waterkonijnen genoemd, hun ideale leefomgeving gevonden. De muskusrat komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika en is door jagers in het begin van de twintigste eeuw meegenomen naar Europa. Hier planten de muskusratten zich voort als konijnen. Ze krijgen drie keer per jaar jongen en zes jongen per worp. Muskusratten die in het voorjaar worden geboren kunnen in het najaar al zelf jongen krijgen. Omdat ze hier oorspronkelijk niet vandaan komen, hebben ze weinig natuurlijke vijanden.

De muskusrat moet in Nederland worden bestreden. De belangrijkste reden hiervoor is het voorkomen van dijkdoorbraken. De waterdiertjes graven hun holen het liefst in de dijken en waterkanten, hierdoor raken de dijken lek of storten ze in. Erg gevaarlijk voor ons land, dat voor een groot gedeelte onder het zeeniveau ligt.

Veel sloten zijn gemalen, elke druppel regen moet er weer uit gepompt worden. Eén muskusrat graaft per jaar 15 kruiwagens zand van de waterkant de sloot in. Hierdoor kan het slootwater niet meer voldoende weggepompt worden en veranderen de Nederlandse weilanden langzaam in moerasgebieden. Muskusratten ondermijnen en ondergraven niet alleen onze waterwerken, maar zorgen ook voor gevaarlijke gaten in de weilanden. Hierdoor zakt de tractor weg en breken de koeien hun poten.

Dus om te voorkomen dat Nederland binnen de kortste keren in één grote gatenkaas verandert, wordt de muskusrat met man en macht bestreden.

Bij de bestrijding is het doel de populatie zo laag mogelijk te houden en zo mogelijk uit te roeien. Sinds 1987 zijn er 7.040.000 muskusratten bestreden. Per jaar worden in Nederland nu gemiddeld 320.000 muskusratten gedood door ongeveer 350 bestrijders. De muskusratbestrijding kost Nederland per jaar 31 miljoen euro, dat komt neer op 97 euro per muskusrat. Het landelijke beleid is om de gevangen muskusratten op een verantwoorde wijze uit het veld te verwijderen en om gedode muskusratten, of delen daarvan, niet aan derden te verstrekken of ze ergens anders nuttig voor in te zetten. De gedode muskusratten worden meestal meegenomen door de bestrijder een vernietigd door een destructiebedrijf. Dit, om te voorkomen dat de dieren om de verkeerde redenen worden gedood. De bestrijdingsdienst en de overheid zijn bang om geassocieerd te worden met pelsdierfokkerijen en de bonthandel. Maar na de noodzakelijke bestrijding van de muskusrat ontstaat er júist een mogelijkheid om bont te produceren, zonder speciaal daarvoor dieren te doden. Het is begrijpelijk dat de overheid zich niet wil mengen in bonthandel, maar er is nog een groot grijs gebied tussen dit muskusratbont per strekkende meter verkopen aan de hoogste bieder of het in de prullenbak gooien, dat nu wordt overgeslagen.

Je zou het ecologisch bont kunnen noemen. Het is immers recycling van een onontkoombaar afvalproduct van een veilig Nederland.

Vier bestreden muskusratten worden één paar wanten. De wanten dragen een porseleinen knopje met Delftsblauwe afbeelding van de muskusrat. Op die manier is dit ecologisch verantwoorde bont van de Hollandse muskusrat direct te herkennen, en kan het met trots gedragen worden.

[Guido]

Op vrijdag 13 april 2012 wordt voor algemeen bestuurders van de deelnemende waterschappen een conferentie georganiseerd door het samenwerkingsverband Muskusrattenbeheer West-Nederland over de beleidsnota muskusrattenbeheer 2012-2015. Per 1 januari 2012 hebben de waterschappen immers de muskusrattenbestrijding (nu muskusrattenbeheer genoemd) overgenomen van de provincies.

 

 

Ik ben benieuwd naar de presentaties. Wat mij opvalt bij het lezen van de beleidsnota, is dat deze uitgaat van de bestaande situatie (muskusratten moeten worden bestreden door plaatsing van vallen) en dat de plannen hierop gericht zijn. Er wordt in de nota met geen woord gerept over de proef om te bezien wat er gebeurt als ze niet worden bestreden, over proeven om dijken muskusratonvriendelijk te maken of over alternatieve bestrijdingsmethoden (natuurlijke vijanden uitzetten). Het lijkt erop dat de waterschappen, bij het overnemen van de provinciale taak om de ratten te bestrijden, een kans hebben laten liggen om een visie neer te leggen over een toekomstig 'ander' beheer van dit probleem.

 

 

Ik zal hier 13 april tijdens de conferentie naar vragen. Daarnaast zal ik bovenstaand idee om de pelzen van toch gevangen dieren op een duurzame manier te gebruiken in plaats van simpelweg te verbranden, opnieuw onder de aandacht brengen.

[Guido]

De muskusrattenbeheerorganisatie heeft hiernaar gevraagd door de AWP Amstel Gooi en Vecht toegelicht dat zij een principiële keuze hebben gemaakt om de ratten te vernietigen en het bont niet te gebruiken: doel van de beheerorganisatie is het aantal ratten tot (bijna) nul terugbrengen. Indien het bont gebruikt wordt, zou er een reden kunnen ontstaan om meer ratten te willen hebben, wat haaks staat tegenover de veiligheid. Dit is daarom nicht im Frage.

[B Canton]

" doel van de beheerorganisatie is het aantal ratten tot (bijna) nul terugbrengen."

muskusratten zijn geen ratten maar woelmuisachtigen... blijft lastig met die verwarrende naam natuurlijk.

Maar vooral het doel van de organisatie is raar. De Tweedekamer heeft besloten dat de veiligheid van dijken het doel moet zijn. Of het doden van woelmuisachtigen daarvoor nodig is, heeft diezelfde beheerorganistie(haar voorlopers en adviseurs van de LCCM) nog steeds niet aangetoond.

[Guido]

Op 16 april 2012 heb ik over dit onderwerp de volgende vraag aan het college gesteld:

Momenteel worden de kadavers van de muskusratten door een destructiebedrijf vernietigd. Ooit werden de muskusratten in Europa juist vanwege hun bont geïntroduceerd. Vindt het college dat, vanuit oogpunt van duurzaamheid en om elders in het land (bij de bontindustrie) dierenleed te besparen, het gebruik van het muskusrattenbont moet worden toegestaan (zolang erop toegezien wordt dat er geen belang ontstaat bij veel muskusratten t.b.v. het bont) en is het college bereid om dit standpunt in te brengen in het MRB?

Op 30 mei kwam het volgende antwoord:

Hoe sympathiek het idee ook lijkt te zijn, het college is niet van mening dat de waterschappen moeten stimuleren om het bont van muskusratten commercieel te gebruiken. Temeer er nu onderzoeken lopen naar objectgerichte maatregelen en het effect wordt onderzocht van het niet bestrijden in een bepaald gebied. Daarnaast is de kwaliteit van het bont, mede door het Nederlands klimaat, matig. Destructie van de gedode muskusratten is ook gewenst vanwege de mogelijke besmetting van de vossenlintworm.

Zie voor al onze vragen m.b.t. muskusratten, verder dit onderwerp.

[Eefje Sandmann]

Deze vossenlintwormen (komt trouwens zeer sporadisch voor) zouden in de ingewanden van de muskusrat zitten. Wanneer de muskusratten ter plaatse gevild en gelooid zouden worden en de rest van de muskusrat zoals gebruikelijk vernietigd wordt, heeft het gebruik van het bont geen enkele invloed op het risico op verspreiding van deze parasiet. De eventueel besmette delen worden zoals gebruikelijk vernietigd en de huid wordt ter plaatse geprepareerd.

Het daadwerkelijke probleem van de Waterschappen is dat ze bang zijn dat gebruik van het bont is imagoschade zou opleveren. Volgens mij hebben ze daarin ongelijk. Uit de reacties die ik op mijn project kreeg zijn de mensen juist enorm positief over het feit dat het bont alsnog gebruikt wordt en niet wordt weggegooid. Twee jaar na het project wordt ik nog steeds gevraagd voor grote exposities (De wanten staan nu in Duitsland, in een expositie geopend door Beatrix) en ik hoor 100% positieve reacties.

Waterschappen is bang voor negatieve reacties op het gebruik van het bont, maar volgens mij kan waterschappen hier juist een mooi marketingplan omheen maken om uit te leggen wat de waterschappen doet met al dat belastinggeld.

De kwaliteit van het bont is natuurlijk niet te vergelijken met de daarvoor gekweekte dieren, maar dat het bont van matige, onbruikbare kwaliteit is, is niet zo. Ik heb een aantal Nederlandse muskusratten laten looien en het bont is mooi, goed bruikbaar en echt zonde om zomaar weg te gooien. Ik vraag me af hoeveel van de mensen van Waterschappen die dit zeggen daadwerkelijk het bont van de Nederlandse muskusrat met eigen ogen hebben gezien…

 

[Guido]

Lees ook het bericht 'Chefkok gaat toch weer spreeuw serveren' over het Utrechtse restaurant De Pronckheer, dat ook Muskusrat wil gaan serveren.

[Guido]

Zie ook het artikel 'eet een ongewenst dier' op Feed the World van Lotte Sluiter.

[Guido]

Restaurant de Pronckheer in Cothen heeft deze maand muskusrat op het menu gezet. De Partij van de Dieren verzond daarop onderstaand persbericht:

“ PvdD wil handhaving verbod consumeren muskusratten”
Utrecht, 16 mei 2014 –

Een restauranthouder in Cothen wil de muskusrat illegaal serveren aan zijn klanten. Het doel van deze actie is wederom een discussie op gang te brengen zoals eerder met de beschermde spreeuw het geval was. Het consumeren van muskusratten is verboden. De Partij voor de Dieren vraagt waterschap HDSR om op te treden tegen deze illegale actie.

Het waterschap is verantwoordelijk voor muskusrattenbestrijding. De Partij voor de Dieren wil dat er alternatieven toegepast worden voor de bestrijding. "Hoewel wetenschappelijk onderzoek het nut en de noodzaak van het doden van muskusratten nooit heeft bewezen, zijn het afgelopen jaar weer bijna honderdduizend muskusratten gedood", aldus Wanda Bodewitz, fractievoorzitter van de PvdD bij HDSR.
De Partij voor de Dieren vreest dat door acties zoals deze van de Cothense restauranthouder er een commerciële markt wordt gecreëerd voor de vangst en doding van muskusratten. "Als er veel commerciële vraag ontstaat naar gedode muskusratten, zal de massale slachting van muskusratten nooit stoppen. In vangkooien ondergaan muskusrattten een wrede, langzame verstikkingsdood. Naast de muskusratten vinden duizenden andere dieren de dood in de vangmiddelen voor muskusratten", aldus Wanda Bodewitz.
De Partij voor de Dieren fractie heeft schriftelijke vragen gesteld aan het College van HDSR over de inzet van handhaving op de illegale actie.

Er wordt in het persbericht niet gesproken over de massale verspilling van het bont en het vlees van deze schadelijke dieren. De waterschappen zijn van mening dat deze dieren gedood moeten worden, in dat geval kan men mijns inziens het vlees en bont maar beter gebruiken, ter voorkoming van dierenleed bij andere dieren (gefokte nertsen bijv.).