Guido van der Wedden

Landbouwtransitie alleen met respect voor en in overleg met boeren

De AWP Rivierenland vindt een goede waterkwaliteit en schone leefomgeving belangrijk. De veeteelt is, net als de industrie, een van de veroorzakers van veel vervuiling. Daar moet wat aan gebeuren, maar zoals de stikstofcrisis nu aangepakt wordt is niet de juiste manier. De AWP Rivierenland is voorstander van een landbouwtransitie met respect voor de boeren en de natuur, in overleg met de boeren. De boeren moet ook zelf het voortouw nemen, door over te stappen naar schonere landbouwmethoden en wij - alle Nederlandse consumenten - moeten de boeren helpen, door onze boodschappen bewuster te doen. Ook het waterschap kan wellicht een schonere landbouw stimuleren door biologische landbouwbedrijven het lage belastingtarief van natuurgebieden te laten betalen.

Het stikstofprobleem waar de boeren nu de schuld van krijgen is immers door ons allemaal veroorzaakt: veel Nederlanders kijken in de supermarkt alleen naar een zo laag mogelijke prijs. Supermarkten dwingen de boeren steeds goedkoper te produceren, wat - gefinancierd door met name de Rabobank - tot ongekende schaalvergroting heeft geleid. Deze schaalvergroting leidt tot steeds meer mest (ammoniak), terwijl al in de jaren '80 bekend was dat dit slecht is voor de natuur. Het Rijk kwam steeds met nieuwe regeltjes waarmee gepoogd werd de uitstoot te verkleinen, maar echt doorpakken was er niet bij. Het resultaat is dat er steeds meer vervuilende uitstoot is, terwijl boeren zich steeds dieper in de schulden hebben gestoken om met de modernste stallen aan deze regels te voldoen. En nu wordt plompverloren gezegd dat ze maar moeten stoppen? Geen wonder dat veel boeren boos zijn.

Transitie van de landbouw om vervuiling terug te dringen is onontkoombaar. Minder veevoer uit Brazilië, minder bestrijdingsmiddelen. Maar wel een landbouwtransitie met respect voor de boeren en in overleg met de boeren, die voor 2030 wordt ingevoerd. Deze landbouwtransitie gaat verder dan alleen op een andere manier boeren. De samenleving betaalt mee via de 25 miljard euro van het Rijk. En ook de Rabobank moet meebetalen aan de landbouwtransitie. De supermarkten moeten voedsel niet meer als winstpakker beschouwen, maar eerlijke prijzen garanderen aan onze boeren. Bijv. appels uit Nieuw-Zeeland moeten 3x duurder zijn dan appels uit Nederland. Kilo knallers kunnen echt niet meer! Het moet anders. Om te bereiken dat de supermarkten hun strategie veranderen en de boeren een eerlijke prijs betaald krijgen, moeten wij onze boodschappen anders gaan doen en meer kiezen voor streekproducten. Pak dus vaker minder milieubelastende producten waar een boer een eerlijke prijs voor krijgt.

Het waterschap heeft geen leidende rol in de transitie naar een andere balans in de voedselproductie. De landbouwsector en andere overheden dienen in gezamenlijk overleg hier een oplossing voor te vinden. Toch kan het waterschap iets doen. Eigenaren van natuur betalen per hectare veel minder waterschapsbelasting dan een boer. De definitie van natuur in de Waterschapswet is als volgt: ongebouwde onroerende zaken waarvan de inrichting en het beheer geheel of nagenoeg geheel en duurzaam zijn afgestemd op het behoud of de ontwikkeling van natuur. De AWP Rivierenland wil dat waterschap Rivierenland onderzoekt of het wettelijk mogelijk is om landbouwgronden waar biologische landbouw plaatsvindt, aan te slaan als natuurterrein. Zo draagt het waterschap bij aan een andere manier van boeren, met respect voor de natuur en waar de boer toch nog een verantwoord inkomen aan kan verdienen.

De fractie van de AWP in het bestuur van het waterschap stelt daarom bijgaande schriftelijke vragen aan het college van dijkgraaf en heemraden.